-
Geschreven door Kees Jan Meerman
-
Bijgewerkt op
-
Min. Lezing 6 Min
Waarom, wanneer mag het , en wanneer niet.
De belangrijkste redenen voor het maken van een clone van het origineel zijn
- het bewaken van de integriteit van de data,
- de kans om succesvolle data recovery zo groot mogelijk te maken, en
- dienst doen als back-up voorziening na het data recovery proces.
Wanneer data recovery
Data recovery kan nodig zijn als de data op een datadrager (bijvoorbeeld een harde schijf) of op een samenhangend systeem van datadragers (bijvoorbeeld een server, RAID systeem, SAN, NAS, virtuele dataopslag) niet meer door de eigenaar of door de IT afdeling te benaderen zijn en als er geen actuele back-up beschikbaar is.
Waarom een clone
De oorzaak van dit dataverlies kan softwarematig of fysiek van aard zijn. Onafhankelijk van de oorzaak (softwarematig of fysiek) zal een professionele data recovery ingenieur altijd een kopie maken van de originele datadrager of van het systeem van datadragers. Deze kopie kan een “imagefile” of een “fysieke clone” zijn. Hij zal uitsluitend verder werken vanaf deze kopie en het origineel niet meer gebruiken. Op die manier blijft het origineel zo veel mogelijk intact.
Softwarematige schade
Bij softwarematige schade van een harde schijf of systeem van harde schijven (bijvoorbeeld een RAID systeem) zijn de datadragers gewoon toegankelijk. Het zou dan mogelijk zijn om direct op de probleemschijf te werken om de data terug te halen. Deze aanpak heeft echter een paar risico’s. Ten eerste kan belangrijke data onbedoeld overschreven worden. Die data is dan definitief verloren. Ten tweede kan de behandelaar een fout of een vergissing maken waardoor belangrijke gebruikersdata of belangrijke systeemdata beschadigd raken. Een ervaren ingenieur erkent deze risico’s en zal daarom nooit vanaf het origineel werken maar altijd vanaf een kopie. Op die manier blijft de originele data 100% integer en is er geen risico op onnodig en verder dataverlies.
Fysieke schade
Bij fysieke schade aan een harde schijf kan de schijf dermate instabiel zijn dat iedere manipulatie, hoe klein ook, er een te veel is. Daarom wordt zowel het vooronderzoek als de behandeling van fysiek beschadigde harde schijven uitsluitend gedaan door senior data recovery ingenieurs.
Data recovery vergeleken met hersenchirurgie
Er wordt wel eens vergeleken met hersenchirugie. Als iemand weet dat bij hem of haar een hersenoperatie uitgevoerd moet worden dan zal zo iemand dit niet door de dorpsdokter of door discounthersenchirurg.nl van internet laten uitvoeren. Want als dan na de operatie, als het gewenste resultaat uitblijft (en de patient niet overleden is), bij een echt ziekenhuis wordt aangeklopt staat het team van chirurgen daar voor voldongen feiten en kan de schade aan het hersenweefsel niet meer hersteld worden. Deze paralel gaat volkomen op voor data recovery van fysiek beschadigde harde schijven.
Niet onnodig belasten van de harde schijf
Bij een fysiek beschadigde harde schijf is het van het grootste belang dat de harde schijf zo weinig mogelijk belast wordt. Met de grootst mogelijke zorg en omzichtigheid zal de ingenieur nog éénmaal, in een speciaal daartoe ingerichte data recovery omgeving, een fysieke kopie maken van de beschadigde harde schijf. Voor het clonen van een fysiek beschadigde harde schijf is het vaak noodzakelijk om de harde schijf open te maken. Een harde schijf mag uitsluitend in een speciaal daartoe ingerichte omgeving worden opengemaakt en alleen door gekwalificeerd personeel dat over de juiste specialistische gereedschappen beschikt.
Speciale data recovery cleanroom omgeving
De speciale cleanroom omgeving is zodanig ingericht dat er een laminaire airflow stroomt die vrij is van de allerkleinste stofdeeltjes. De lucht wordt gefilterd met industriele HEPA filters (high efficiency particulate air filters) die alle deeltjes groter dan een 0,5 micrometer uit de lucht filteren. Deze schone (cleane) luchtstroom wordt over een rij van geconditioneerde werkplekken gestuurd die in de verschillende gebieden in het laboratorium staan opgesteld. Alle werkplekken moeten tenminste voldoen aan de ISO 14644-1 Class 5 norm.
Image, clone en kopie
De “kopie” kan een image-file of een fysieke clone van de harde schijf zijn. Het maken van een fysieke kopie kan bij een beschadigde harde schijf in hele lastige gevallen tot soms wel weken duren. Iedere keer kan slechts een klein stukje van de schijf gekopieerd worden waarna alle apparatuur weer opnieuw ingeregeld moet worden voor het volgende stukje. Dit kan een langdurig en zeer arbeidsintensief proces zijn waarbij kennis, ervaring en vaardigheid van de ingenieur bepalend zijn voor het slagen van de operatie. Als dit clone-proces niet op de juiste manier wordt uitgevoerd brengt het onherstelbare schade toe aan het mechanisme en wordt de kans op een eventuele recovery van de data zeer sterk gereduceerd.
Gevolgen van een ondeskundige poging een clone te maken
Een harde schijf die buiten een data recovery cleanroom wordt geopend of wordt behandeld door een ondeskundig persoon vertoont één van de of een combinatie van de volgende schades:
- Er zijn stofdeeltjes en andere rommel in het mechanisme gekomen waardoor de koppen zijn gecrasht
- Er zijn krassen op de plaat gemaakt die te diep zijn om de data nog te kunnen lezen
- Leeskoppen zijn onherstelbaar verbogen
- De firmware is gemanipuleerd met fatale gevolgen
- Onderdelen van de PCB zijn vervangen of zelfs de gehele PCB is vervangen waardoor data recovery onmogelijk is
De kansen op een succesvolle data recovery in een professioneel lab nemen na een ondeskundige poging af met 80%.
Zekerstellen van het origineel
Als uiteindelijk de kopie gemaakt is wordt de originele harde schijf zorgvuldig opgeborgen op een veilige plek (bij voorbeeld in het beveiligde in-house data center van het data recovery bedrijf). Van de gemaakte kopie wordt voor de zekerheid vaak nogmaals een kopie gemaakt. Vanaf de kopie kan de ingenieur in alle veiligheid aan de verdere data recovery werken. Mocht er onverhoopt iets fout gaan in het vervolgproces dan kan de ingenieur weer terugvallen op de reservekopie zonder het origineel te hoeven belasten.
Professionele IT dienstverleners en IT winkels
Het overgrote deel van de IT dienstverleners en IT winkels weet precies wanneer ze een harde schijf naar een professioneel data recovery lab moet sturen. Professionele IT winkels en IT dienstverleners zullen nooit zelf een harde schijf open maken om te proberen de data voor een klant terug te halen. Professionele IT dienstverleners en IT winkels werken nauw samen met een gespecialiseerd data recovery bedrijf. Een klant kan dit herkennen door bijvoorbeeld een partnership met een bekend data recovery bedrijf.
Ondeskundige tussenpersonen
Ondeskundige tussenpersonen zullen er soms de voorkeur aan geven bij logische schade omwille van de tijdwinst direct op het origineel te werken. Het maken van een clone van een 500Gb HDD kost immers de nodige tijd en neemt apparatuur in beslag. Bij fysieke schade kan het voorkomen dat de harde schijf door iemand die minder deskundig is wordt opengemaakt. Het fabriekszegel wordt hierbij verbroken. Soms om er alleen even “in te kijken” en soms om de schijf even te “behandelen”. Zoals hierboven al uiteengezet heeft dat zeer negatieve gevolgen voor de data van de klant. De kans dat de data daarna nog gerecoverd kan worden in een professioneel data recovery lab neemt af met tot wel 80%.
